Povećano lučenje kortizola - uzrok gojaznosti

Nadbubrežne žlezde su parne žlezde smeštene na gornjim polovima oba bubrega, a sačinjene su od kore i srži. Obe strukture sekretuju oko 30 hormona, među kojima su najpoznatiji kortizol, aldosteron i kateholamini.

Kortizol reguliše metabolizam ugljenih hidrata, belančevina i masti i značajan je za regulaciju sekrecije hormona prednjeg režnja male žlezde u mozgu koja sa naziva hipofiza, a koja luči hormon adrenokortikotropin (ACTH).

Aldosteron je veoma značajan za regulaciju krvnog pritiska. Kateholamini (adrenalin, noradrenalin i dopamin) koji potiču iz srži žlezde zapravo su hormoni kojima se organizam brani u stresnim situacijama.

Povećano lučenje kortizola (hiprkorticizam) koje može biti posledica povećane sekrecije hormona hipofize ili nadbubrega. Uzrokuje mnoge kliničke simptome i znake koji često ostaju neprepoznati tokom dužeg vremenskog perioda. Najčešći među njima su:
povećana telesna težina sa dominantnom gojaznošću trupa, tzv. centripetalna gojaznost, koja nije praćena znacima gojaznosti na rukama i nogama
povećan krvni pritisak
slabost muskulature, posebno natkolenica, sa simptomima otežanog ustajanja iz sedećeg položaja i otežanim penjanjem uz stepenice
pojačana maljavost kod žena
gubitak menstrualnog ciklusa
povećan nivo šećera u krvi
tanka koža sa lakom pojavom modrica na beznačajan udarac
pojave ružičastih strija po koži, posebno trbuha, pazuha i butina.

Osobe s hiperkorticizmom (povećanim lučenjenjm kortizola) imaju smanjenu čvrstinu kostiju, odnosno osteporozu, i sklonost ka prelomima pri beznačajnom padu.

Kod nekih pacijenata dominantan simptom je promena raspoloženja i depresivno stanje, tako da se leče kod neuropsihijatra lekovima za depresiju.

Jedini način postavljanja dijagnoze je detaljno endokrinološko ispitivanje hormona i nakon toga snimanje hipofize ili nadbubrega skenerom ili magnetnom rezonancom. Bez obzira na uzrok nastanka hiperkorticizma, terapija ovih pacijenata uvek je operacija nadbubrega ili hipofize.